Eczacılık zor durumda

Değerli meslektaşlarım,

Yıllar önce aynı başlık altına şöyle bir not düşmüşüm; ‘’Oysa eczacılık zor durumda değil üstelik 21.’ Yy’dan, 22.’ ye giderken en önemli mesleklerden biri olmaya adaydır. Zor durumda olan eczanelerdir ve konumuz bu noktada ülkemizde gittikçe işlevsiz kalan eczacılarımızdır.”

Bu yeni durum değil çünkü ilacın bir sanayi ürünü olarak raflarımıza girmesi ile zaten hayatımızda büyük değişiklikler olacağı belliydi. Ama sanayileşmenin sosyal hayatımızdaki değişimlerini öngöremediğimizden hayatımıza aynı şekilde devam ettik. Oysa bu ürün artık eczanelerimizde majistral olarak hazırladığımız ve meslek hakkı aldığımız bir ürün değildi. Demek ki yeni bir tanıma ihtiyaç vardı. Bu anlamda Çağdaş Eczacılar buna ihtiyaç olduğunu fark ettiler ve sağlık otoritelerinden ilacın ticari bir ürün değil sosyal bir ürün olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizdiler. Ama sanayileşme tüm dünyada küresel bir olguya dönüşünce eczanelerin de bu değişimden pay alacağı mutlak hale geldi. Ve bundan
ilk zarar görenler de Amerika’da ki eczaneler oldu. Hızla kapanmaya başladılar ve yerlerini sermaye bazlı zincir eczaneler aldı. Yani eczacılar artık bu mekanlarda ilacın sahibi olmaktan çıkmaya başladılar.

Eczacılar bu noktadan sonra bir çıkış aradılar ve eczacının yeni dünyadaki tanımının yapılması gerektiğini anladılar. İlaç odaklı eczacılıktan hasta odaklı eczacılık için fakülteler boyutunda bir değişim başlattılar. İşte mesleğimizde ilk defa klinik eczacılık ön plana alındı. Bu değişime uygun olarak eczacının yetki ve sorumluluklarının tekrar tanımlanması yani yeni bir eczacılık meslek standartlarının betimlenmesi gerektiği ortaya çıktı.

İşte, burada fakültelerimiz derhal devreye girmeli ‘Klinik Eczacılık’ ana başlığında bir eğitim serüveni yazıp tüm mezunlarının birer klinisyen olmasını sağlamalıdır. Klinik eczacılık, eczacılık eğitiminde bir birimolamaz bu eğitimin temel hedefi olmalı tüm derslerimiz buna uygun düzenlenmelidir. Eczacılarımız kesinlikle hastanelerde klinik uygulamalar içinde olmalı ki, birinci basamak sağlık hizmetinde bugünden geleceğe eczanelerinde gerçek birer sağlık elemanı olabilsinler.

Demek ki, bu zor dediğimiz durumdan sanayinin kutu üzerinde belirleyeceği şartlarla kurtulmak mümkün değildir. Buna küresel ekonomik yaklaşım da imkan vermemektedir. Zira yeni ilaçlar çok pahalı olduğundan devlet bütçelerine büyük yükler getireceğinden ilacın sanayiden hastaya ulaşım yolunda ekonomik daralmalar kaçınılmazdı.  Zaten şu an yaşanan kriz de bunun bir göstergesidir. Bu olacakları kooperatifler olarak defalarca eczacı toplantılarında anlatmışızdır. Eczaneler mesleki geleceklerini klinik eczacılık hizmetlerinde değil, ilaç kutusu üzerinde aramaya devam ettikleri müddetçe içinde yaşadıkları bu derin mesleki kimlik bunalımından ve ekonomik krizden kurtulmaları mümkün görünmemektedir. Çünkü sağlık otoritesi ilacı bir ticari meta, eczaneleri ise tedarik zinciri olarak görmeye devam edecektir.

Önce kendimizi tanımlayalım ki bizi tanısınlar.
Saygılarımla…